Saturday, January 12, 2019

Юбилей основателя научной школы ономастики Азербайджана Афада Гурбанова

ссылка



Выдающийся ученый-языковед, тюрколог и общественный деятель акадмик Афад Гурбанов отличился научной продуктивностью и в процессе своей научной деятельности охватил все сферы языкознания. Под авторством А.Гурбанова было опубликовано более 70 фундаментальных и многотомных трудов по Азербайджанскому, общему и тюркскому зыкознанию, свыше 500 научно-методических статей. Такие труды как "Литературный и разговорный азербайджанский язык" (1965), "Современный Азербайджанский литературный язык" (1967, 2 тома), "Общее языкознание" (1977, 2 тома), "Основы азербайджанской ономалогии" (1988, 2 тома), "Тюркское языкознание" (5 томов), "Проблемы азербайджанского языкознания" (3 тома), "Теория антропонимии" и др. внесли большой вклад в развитии направлений развития азербайджанского языкознания, исследованию и изучению актуальных проблем языкознания.
В 70-80 годах прошлого века Афад Гурбанов был одним из единственных ученых, который создал научную школу в науке. Формирование научной школы ономастики непосредственно связано с именем академика Афада Гурбанова. Самое большое достижение ученого это двухтомная монография "Основы азербайджанской ономалогии", которая была удостоена государственной премии Азербайджанской ССР. А.Гурбанов этой фундаментальной книгой заложил научные основы ономастики.

Важную часть деятельности каждого научного деятеля составляет воспитание научных кадров в области его специализации. Наряду с воспитанием десятка тысяч высококвалифицированных преподавателей для своей страны, академик А.Гурбанов, уделявший большое внимание вопросу формирования ученых-филологов, подготовил более 60 кандидатов и докторов наук.


А.Гурбанов являлся автором концепции "Азербайджанских фамилий", подготовленной в рамках работы в специальной комиссии по именам и фамилиям Национальной академии наук Азербайджана.


В 90 года прошлого века велики заслуги А.Гурбанова как Председателя Комиссии по азербайджанскому алфавиту и автора нового алфавита на латинской графике в проведении алфавитной реформы в Азербайджане. Талантливый ученый и умелый организатор, А.Гурбанов посвятил все свои силы и способности этой важной работе, отражающей чаяния и желания народа – переходу азербайджанского алфавита на латинскую графику. Именно он был первым ученым, обосновавшим научными фактами необходимость перехода на алфавит с латинской графикой.


Сегодняшний алфавит, являющийся общенародным богатством – это самый большой дар азербайджанскому народу от активного гражданина, глубоко любящего свой народ, выдающегося языковеда Афада Магомед оглы Гурбанова, как результат его научной и общественной деятельности.


Onomastika Elmi Məktəbinin banisi Afad Qurbanovun anadan olmasının 90 illik yubileyi


Azərbaycan dilçiliyinin elə bir sahəsi olmamışdır ki, bu məhsuldar və əməksevər alim oraya nüfuz etməsin. Azərbaycanın görkəmli dilçi-alimi Afad Qurbanovun müəllifliyi ilə dilçilik elminə dair 70-dən çox irihəcmli və fundamental (çoxcildlik) əsərlər yazılmış, 500-dən çox elmi-metodiki məqalələr hazırlanmışdır. Azərbaycan dilçiliyinin istiqamətlərinin müəyyənləşdirilməsində, dilçiliyin aktual problemlərinin tədqiqində və tədrisində böyük xidmətləri olan A.Qurbanov "Azərbaycan ədəbi və danışıq dili (1965), "Müasir Azərbaycan ədəbi dili (2 cildlik, 1967), "Ümumi dilçilik" (2 cildlik, 1977), "Azərbaycan onomalogiyasının əsasları, (2 cildlik, 1988), "Türkoloji dilçilik" (5 cildlik), "Azərbaycan dilçiliyinin problemləri" (3 cildlik), "Antroponim nəzəriyyəsi və s. monoqrafiya və dərsliklərin müəllifidir.
Akademik Afad Qurbanov XX əsrin 70-80-ci illərində yeganə dilçi-alim olmuşdur ki, Azərbaycan dilçiliyində müstəqil nəzəri şöbəsini yaratmağa nail oldu. "Onomastika Elmi Məktəbi"nin formalaşması bilavasitə professor Afad Qurbanovun fəaliyyəti ilə bağlıdır. Alimin bu sahə ilə bağlı ən böyük uğuru Dövlət mükafatına layiq görülmüş ikicildlik "Azərbaycan dilinin onomalogiyası" adlı fundamental monoqrafiyasıdır. Professor A.Qurbanov bu əsərində fundamental onomastik təlimin nəzəri əsaslarını yaratmış, Azərbaycan dilində və bütövlükdə dünya dillərində xüsusi adların qruplarını müəyyənləşdirməyə nail olmuşdur.
Hər bir elm xadiminin fəaliyyətinin vacib sahəsini çalışdığı ixtisas üzrə elmi kadrlar yetişdirmək işi təşkil edir. Görkəmli dilçi-alim və mahir pedaqoq Afad Qurbanov ölkəmiz üçün minlərdə yüksək ixtisaslı müəllim hazırlamış, habelə çox sayda filoloq-alimlərin formalaşdırılması məsələsinə xüsusi diqqət yetirərək 60-dan çox elmlər namizədi və elmlər doktoru yetişdirmişdir.
Məlumat üçün bildirilməlidir ki, AMEA-nın Adlar və soyadlar üzrə xüsusi komissiyasının üzvü olan A.Qurbanov "Azərbaycanlı soyadları haqqında" konsepsiyasının müəllifi olmuşdur.
Görkəmli dilçimiz Afad Qurbanovun keçmiş əsrin 90-cı illərində Azərbaycan Əlifba Komissiyasının sədri və hazırkı Azərbaycan əlifbasının müəllifi kimi böyük xidmətləri olmuşdur. O dövrdə latın qrafikalı əlifbaya keçməyin zəruriliyini elmi faktlarla əsaslandıran ilk alim məhz Afad Qurbanov olmuşdur. Ümumxalq sərvəti olan bügünkü əlifba bu yorulmaz insanın, xalqın dərindən sevən fəal vətəndaşın Afad Qurbanovun elmi və ictimai fəaliyyətinin bəhrəsi kimi Azərbaycan xalqına ən böyük töhfələrindən biridir.

No comments:

Post a Comment